A.B.
04 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) en veiligheidssymbolen
 >  Helmen
Introductie

Een PBM die tegenwoordig niet meer weg te denken is in de bouw, is de helm. Ook bij Van Wijnen streven we ernaar om op alle bouwlocaties de helm verplicht te dragen. Gelukkig gebeurt dit ook bijna altijd! De afgelopen tijd is er binnen van Wijnen druk gezocht naar een nieuwe helm. Bij veel medewerkers was de helm namelijk verouderd of kapot.

Er is in de bouw geen veiligheidsmiddel dat meer discussie oproept dan de helm. Zowel leidinggevenden als bouwplaatsmedewerkers zien het belang in van het dragen van een helm. Helaas betekent dit niet dat hij consequent wordt gedragen.

Bij niet minder dan 10% van de ongevallen in de bouw gaat het om hoofdletsel. De verwondingen worden veelal veroorzaakt door:

  • Vallende of omvallende voorwerpen;
  • Stoten van het hoofd;
  • In aanraking komen met een zwaaiende last in hijskraan of grondverzetmachine.

Het dragen van een helm voorkomt niet het incident, maar kan letsel voorkomen of beperken. De werkgever moet op basis van een risico inventarisatie onderzoeken welke persoonlijke beschermingsmiddelen nodig zijn. De werknemer is verplicht om deze middelen op de juiste wijze te gebruiken en te beheren. De arbeidsinspectie kan een langskomen op de bouw en controleren of er aan de juiste regels wordt gehouden zoals het dragen van helmen. Dit kan maximaal een boete van €450,- zijn voor de werknemer.

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Het hoofd is kwetsbaar. Het is daarom belangrijk het hoofd goed te beschermen. In de bouw kan een werknemer gewond raken aan zijn hoofd door onder andere:

  • Vallende, omvallende of wegschietende voorwerpen;
  • Chemicaliën;
  • Stoten;
  • Een verouderde helm is mogelijk minder beschermd;
  • in aanraking komen met een zwaaiende last in hijskraan of grondverzetmachine;
  • Het dragen van een helm voorkomt niet het incident, maar kan letsel voorkomen of beperken.
Maatregelen > Wat moet je doen?

Wat moet je doen?​​​​​​​

Werknemers verplicht hun veiligheidshelmen te dragen, op bouwwerken waar gebruik wordt gemaakt van:

  • Bouwkranen of andere hijsinstallaties;
  • Steigers;
  • Hoogwerkers.

De werkgever moet op het werk duidelijk aan geven dat het dragen van een helm verplicht is. Bijvoorbeeld door het pictogram of gebodsbord ‘veiligheidshelm verplicht’ te plaatsen.

Op bouwwerken van Van Wijnen

  • Draag je helm tijdens je werkzaamheden;
  • Plak geen stickers op je helm;
  • Laat je helm niet in de zon liggen (bijvoorbeeld in de auto onder een raam);
  • Spreek elkaar aan op het niet dragen van een helm wanneer dit wel verplicht is;
  • Vervang de helm na een harde stoot of als de helm valt.

De nieuwe Helm = veiliger en comfortabeler

Vanaf september vervangen we onze huidige veiligheidshelmen door nieuwe helmen. Na een uitgebreide proefperiode is iedereen enthousiast met de nieuwe veiligheidshelm. Deze helm zit comfortabeler door de betere pasvorm. De korte klep zorgt voor een groter blikveld dan voorheen, waardoor je obstakels sneller ziet en voorkomt dat je je hoofd stoot. Iedere werknemer moet schriftelijk vastleggen dat je de helm hebt ontvangen en zorgt voor behoud. Let op: de helm blijft eigendom van Van Wijnen.

Wanneer vervangen we onze veiligheidshelmen?

Veiligheidshelmen hebben een levensduur van maximaal tien jaar. Wanneer een helm aan vervanging toe is, lees je op de sticker aan de binnenkant van de helm. Als een helm is geproduceerd in januari 2022, moet het uiterlijk vóór januari 2032 worden vervangen. De norm waaraan veiligheidshelmen moeten voldoen, is vastgelegd in NEN-EN 397 Industriële veiligheids­­helmen. Persoonlijke beschermingsmiddelen mogen alleen worden gebruikt wanneer zij zijn voorzien van een CE-keurmerk. Als Van Wijnen vervangen wij onze helmen eerder, binnen vijf jaar, want zo garanderen wij de maximale veiligheid voor alle medewerkers.

Maar soms is een helm om andere redenen aan vervanging toe, zoals door:

  • Zichtbare (diepe) krassen/deuken/scheuren;
  • Aantasting door chemicaliën;
  • Als je de veiligheidshelm hebt laten vallen;
  • Als er een voorwerp op je veiligheidshelm is gekomen;
  • Als er geen goedgekeurde stickers op je veiligheidshelm zitten;
  • Als je met een stift/verf/inkt iets op je veiligheidshelm hebt geschreven.

Bij twijfel altijd vervangen! Mail vragen of opmerkingen naar: veiligheid@vanwijnen.nl.

Veel werkplezier met je nieuwe veiligheidshelm!

Discussie > Bespreek het met je collega’s!

Bespreek met elkaar het volgende:

  1. Wat vind je van de nieuwe helm ten opzichte van de oude?
  2. Wanneer mag je over de bouwplaats lopen zonder helm?
  3. Wanneer mag je een stootpet dragen in plaats van een helm? ​​​​​​​
Tips > Voor meer informatie

Extra informatie

  • Het verend binnenwerk maakt deel uit van de helm. Helm en binnenwerk vangen een klap op het hoofd, die anders geheel door de nekwervels zou worden opgenomen, gedeeltelijk op. Een goede instelling van het binnenwerk is daarom erg belangrijk. Zorgvuldig instellen verhoogt ook het draagcomfort en voorkomt het afvallen. Een kinriem voor gebukt werk en bij storm is noodzakelijk. Het draagcomfort wordt bevorderd door het gebruik van een transpiratie-absorptieband; zulke banden zijn onder andere leverbaar in leer. Draagbanden van soepel geweven kunststof zijn te verkiezen boven banden van harde kunststof.
  • Indien behalve de helm ook middelen ter bescherming van gehoor of gezicht moeten worden gedragen, dient hiermee bij de aanschaf rekening te worden gehouden. Het dragen van het ene middel mag niet belemmerend werken voor het andere.
  • Controleer de helm regelmatig op beschadigingen, zoals diepe krassen, scheurtjes en breuken. Indien de helm van het hoofd valt of een flinke klap heeft gehad, is de kans op beschadiging groot. Vervang de helm als de helm te beschadigd is.
  • Plak nooit zomaar een sticker op de helm. De lijm kan het kunststof aantasten.
  • Gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen voor het reinigen. Ook deze kunnen de helm aan­tasten. Gebruik lauw water en een schone doek.
  • Draag een helm niet achterstevoren en ook niet over een pet of muts, tenzij die er voor is gemaakt.
  • Een stootpet is geen veiligheidshelm en is niet toegestaan als vervanger van een helm op de bouwplaats.


Een goede bedrijfsregeling voor het dragen van helmen kent de volgende onderdelen:

  • Verstrekken van helmen, die niet alleen aan de norm voldoen, maar ook het maximale comfort bieden;
  • Een administratie bijhouden wie een nieuwe helm heeft ontvangen en wanneer; de door de ontvanger ondertekende verklaring is hierbij een hulpmiddel. Zo’n verklaring regelt ook de verplichting van de werkgever om, behalve een helm, ook andere persoonlijke beschermingsmiddelen te verstrekken.
  • Plaatsen van helmenborden op de werken;
  • Ook onderaannemers en bezoekers betrekken in de regeling;
  • Het goede voorbeeld laten geven door leidinggevenden en anderen van het eigen bedrijf;
  • Toezicht houden op het dragen en in actie komen bij het niet naleven.

Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.