Deze toolbox focust zich op de risico`s die zich kunnen voordoen ná het vallen van hoogtes met gebruik van de valharnas. Wanneer er geen collectieve valbeveiliging gebruikt kan worden, kan een medewerker gebruik maken van een valharnas (PBM). Het valharnas is een veilige manier van werken, maar brengt helaas toch risico`s met zich mee als je toch bent gevallen. ​​​​​​​

Lang hangen in een veiligheidsharnas brengt risico’s met zich mee:

• Duizeligheid, transpireren en verschijnselen van shock;
• Toename van de hartslag en transpireren;
• Verlies van bewustzijn;
• Verstikking veroorzaakt door afgesloten luchtwegen;
• Te weinig bloedtoevoer naar de hersenen;
• De beenlussen van het harnas kunnen de aderen afknellen. De bloedcirculatie kan hierdoor stoppen;
• Als je ondersteboven in je veiligheidsharnas hangt, kun je een hangtrauma krijgen (Zuurstof arm bloed stroomt terug vanuit de benen naar het hart. Deze situatie kan uiteindelijk binnen een half uur leiden tot de dood);

• Als het bloed te snel terug stroomt naar de nieren kunnen deze beschadigen en als het de hersenen te snel bereikt dan kan dat dodelijk zijn.

Een slachtoffer die in zo’n benarde positie hangt moet binnen 15 minuten worden gered. Uit onderzoek is gebleken dat een mens al na 3 minuten duizelig wordt en na 5 minuten buiten bewustzijn raakt. Het moment dat de dood intreedt, ligt tussen de 15 en 40 minuten. Dit hangt af van de conditie, het gewicht, de leeftijd van het slachtoffer.

• In de meest ideale situatie kun je met een kraan of hoogwerker bij het slachtoffer komen en een snelle redding uitvoeren;
• Ook met een ladderwagen of hoogwerker van de brandweer is een slachtoffer bereikbaar. In deze situatie zal na alarmering het nog 15 minuten kunnen duren voordat de hulpdiensten ter plaatse zijn. Dit kan voor het slachtoffer te laat zijn;
• Als het slachtoffer nog bij bewustzijn is moeten de benen in beweging blijven. De bloedsomloop blijft hierdoor in stand;
• Als het slachtoffer uit zijn benarde situatie is gered, voorkom dan dat het slachtoffer te snel wordt neergelegd. Laat het slachtoffer gedurende 30 minuten rechtop zitten;
• Zorg ervoor dat het slachtoffer altijd wordt gezien door een arts.

Let op: Bij elke reddingspoging; zorg voor je eigen veiligheid!

1. Ik ben zelf weleens in een benarde situatie terecht gekomen dat ik in een harnas op hoogte hing.
2. Ik Waarschuw een collega wanneer deze gevaarlijk aan het werken is op hoogte.
3. De relief-steps zijn beschikbaar op dit project.

Hoe voorkom je een hangtrauma?

We hebben al gezien dat als je je benen blijft bewegen dit de bloedsomloop in stand houdt. Er is ook een voorziening die daarvoor zorgt en minder vermoeiend is:

De relief-steps

Een relief-steps kan een hangtrauma na een val voorkomen. Als je in je harnas hangt kun je met één of twee benen in de relief-steps staan. De beenlussen knellen je aderen dan niet meer af en blijft de bloedsomloop in tact.

Het persoonlijke afdaalsysteem

Er zijn veiligheidsharnassen waarin een afdaalsysteem is verwerkt. Na een val kun je door aan een koord te trekken zelf afdalen naar de grond. Klik hier voor een instructiefilmpje

Heb je tips, opmerkingen of vragen over deze Toolbox? Neem dan gerust contact op met team veiligheid via veiligheid@vanwijnen.nl ​​​​​​​